KHỞI NGHIỆP DÊ SỮA, DỄ HAY KHÓ P.1

 

Nuôi dê lấy sữa đã được phát triển lâu đời ở Âu Mỹ, Trung Đông và Ấn Độ. Tuy nhiên đây là ngành kinh tế khá mới mẻ ở Việt Nam và những người dấn thân vào con đường này là những người chấp nhận rủi ro cao nhất.

Đôi lời về người viết, tôi có nền tảng kỹ sư viễn thông, sau hơn mười năm khởi nghiệp mở công ty làm chuyên môn viễn thông, công nghệ thông tin ở quanh Đông Nam Á mà chủ yếu thời gian ở hai nước Cambodia, Myanmar. Ở tuổi ba tư, tôi quay về ĐakLak và startup với con dê. Dưới đây là những việc phải làm để xây dựng một trang trại dê sữa. Dễ hay khó là tùy vào góc nhìn, trải nghiệm của mỗi bạn đọc.

1. Mua đất:

Việc mua đất tôi đã từng, nhưng mua một lô đất nông nghiệp rộng 1 hecta (10.000 mét vuông, hơi rộng trong tâm trí lúc đó) là lần đầu. Lần đầu làm chuyện gì cũng lo lắng, căng thẳng. Tiêu chí đặt ra phải là đất trồng cây lâu năm, phải có nước đầy đủ cho việc tưới tắm vào mùa khô khắc nghiệt ở Tây Nguyên. Có đường tải điện EVN vào được. Vì dùng điện tư nhân thì vỡ mặt. Rồi phải có đường để xe tải lớn vào được khi đổ vật liệu xây dựng, trang thiết bị máy móc, thức ăn chăn nuôi. Kiếm nhiều nơi, nhiều khu vực gần cả tháng trời mới ra được chỗ ưng ý. Phía sau lô đất có con suối, khu vườn có giếng đào, bên hông có hồ nước to. Dẫn vợ đi xem vài lần, bàn bạc thống nhất rồi đi công chứng với người ta.

2. Xây dựng hạ tầng:

Xong được bài toán đất, tiếp theo thuê người lên landscape. Ở đâu, xây gì, khu đồng cỏ, quỹ đất chuồng trại tương lai ... Thiết kế chi tiết từng hạng mục như khu làm việc, chuồng trại, nhà kho theo ý tưởng của mình. Cũng hên là cậu em vợ có chuyên môn xây dựng đã giúp rất vô tư và không lấy tiền công.

Ra được các bản vẽ, tất tả ngược xuôi đi xin giấy phép với chính quyền. Mấy người trong xóm biểu làm liều đi, chỉ có cái chuồng dê trong rẫy thôi mà. Đến cả ông địa chính xã cũng phì cười khi tôi nói ý tưởng. Thế là phải lên cấp huyện nhờ người làm. Dung dăng dung dẻ qua các phòng ban như tài nguyên môi trường, kinh tế hạ tầng, nông nghiệp. Tốn gần hai mươi triệu mình mới thở phào nhẹ nhõm. Nếu làm đại, chắc giờ công trình đã bị dỡ bỏ rồi.

Tiếp là tìm đội thầu xây dựng với giá thành chấp nhận được. Sau gần ba tháng thi công đã ra được hình hài cái Farm như trong đầu tưởng tượng. Phần chuồng, đội thợ vườn không biết bóc tách làm sao vì chưa làm bao giờ. Chỉ đổ mấy cái đà bê tông và làm nền. Thế là nhận theo mét vuông. Tiếp thợ sắt làm mái. Xong đội thợ mộc vào làm sàn và tường gỗ. Do là kỹ sư nên tôi cũng tự làm đường điện (thắp sáng, đèn úm), nước uống bằng núm, camera quan sát. Thế đấy, KHỞI NGHIỆP TINH GỌN là tự làm mọi thứ khi chưa có sản phẩm :D

3. Đồng cỏ và máy móc:

Trước lúc xây dựng tôi thuê máy cày làm đất. Khi đã có mặt bằng, mùa khô 2019 tiến hành đo đạc, thiết kế và thi công hệ thống béc tưới. Từ đi lựa chọn ống nhựa Bình Minh, béc tưới Kanok 303 Thái Lan, bộ lọc, máy bơm … tự làm tất cả.

Các cây trái trong vườn được giữ lại làm thức ăn cho dê như mít, bơ, sầu riêng, chôm chôm. Ngoài diện tích xây dựng cơ bản, chín sào đất dùng để trồng cỏ và chè khổng lồ. Nếu ai khởi nghiệp theo kiểu nhà giàu, đi mua 1 hom cỏ voi dài gang tay giá 1000 đ/ hom. Cả khu vườn, riêng tiền giống có khi lên đến vài chục triệu đồng. Ở Sữa Dê Ban Mê Farm, chú nhân viên già và tôi đi xin từng hom cỏ ở nhà người ta, gom góp ngày được vài bao tải. Ngày khác đi chặt ở những bụi bờ được vài bao tải. Cứ thế, liên tục trong 3 tháng trời tôi đã có đồng cỏ đủ cho 200 con dê ăn quanh năm.

Máy móc buộc phải đi mua và tôi đã sắm sữa đầy đủ các loại máy móc phục vụ cho đàn dê như máy bơm nước, máy băm cỏ, cối trộn thức ăn, máy ép cám viên.

4. Làm sữa và khách hàng:

Việc làm sữa trong trang trại ở mức bán công nghiệp quy mô vừa. Đàn dê đẻ được chăm sóc cẩn thận và tiến hành khai thác sữa. Ngày ngày, máy vắt sữa hoạt động tầm một giờ đồng hồ. Sữa được đưa vào phòng thanh trùng với các loại máy thanh trùng, máy ủ sữa chua, máy làm bánh flan. Do mức vốn không phải quá nhiều, nên tôi làm theo kiểu khởi nghiệp tinh gọn.

Hiện nay, tôi mới đưa ra thị trường sản phẩm sữa dê thanh trùng. Trong tương lai, một khi được khách hàng “say yes” thì sẽ mở rộng thêm kem flan, yogurt, phô mai và các sản phẩm khác.

Bài toán khó nhất là tìm đầu ra và khách hàng trong ngành F&B thay đổi sở thích liên tục. Ngoài phát triển kênh đại lý ở các tỉnh, sau này tôi sẽ dùng xe bán sữa lưu động trong thành phố lớn.

Với kinh nghiệm hơn mười năm startup, tôi xác định đây là cuộc hành trình dài hơi. Và tôi sẵn sàng tâm thế cho những khó khăn mới. Dù dễ hay khó thì tôi vẫn là “The happy farmer” ^_~

Liên lạc để làm partners:

Peter Nguyen – Dê Ban Mê Farm

Thôn 16, xã Eabar, Buôn Đôn, ĐakLak

0949 987 473