CHĂN NUÔI DÊ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO Ở VIỆT NAM
Mấy năm trở lại đây, báo đài nói nhiều đến nông nghiệp dụng công nghệ cao, nông nghiệp 4.0 v.v... Thực chất của việc chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao nằm ở việc cơ giới hóa hoạt động chăn nuôi, ứng dụng công nghệ thông tin, áp dụng công nghệ sinh học – công tác thú y, giống vật nuôi năng suất cao. Vậy hãy xem xét một vài ý trong việc chăn nuôi dê ở nước ta nhé.
1. Công nghiệp hóa nông nghiệp bao gồm các hoạt động cơ giới hóa, dùng máy móc thay con người trong các công đoạn sản xuất. Máy cắt cỏ để thu hoạch, máy cày chở cỏ về trang trại. Máy băm cỏ để tạo hiệu suất sử dụng thô xanh tốt, ít vương vãi ra sàn dê, chuồng dê. Cối trộn beton hay TMR để tạo ra mẻ thức ăn nhiều dinh dưỡng, kích thích vị giác con dê. Theo quan sát của mình, hiện trang trại An Lộc Farm đã dùng TMR 6 mét khối, một mẻ thức có khối lượng gần 6 tấn phục vụ hơn 1000 dê nái sinh sản. Ở các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, có dùng đến máy băm, cối trộn, máy đùn cám v..v.. Nghĩa là nông dân đã cơ giới hóa được một phần nhỏ.
Đối với quá trình khai thác sữa, sử dụng máy vắt đơn hay dàn máy vắt tự động. Sản phẩm sữa được chế biến trong máy móc thanh trùng, tiệt trùng. Ở trang trại Măng Đen, nơi có đến 8000 nái, sữa được khai thác chế biến theo dây chuyền tự động GEA của Đức.
Việc đưa cơ giới hóa sẽ phát huy lợi thế khi đàn chăn nuôi số lượng hàng ngàn cá thể. Những farm có số lượng hơn 1000 con dê ở Việt Nam chỉ đếm trên đầu ngón tay.
2. Công nghệ thông tin và tự động hóa:
Các trại dê mình đi thăm, được trang bị hệ thống camera và màn hình quản lý ở phòng trung tâm nhằm hạn chế thấp nhất việc trộm cắp và các rủi ro khác. Đây là một chuyển biến tích cực.
Việc sử dụng phần mềm quản lý đàn trong ngành chăn nuôi dê là điều khá mới mẻ. Đàn dê được quản lý bằng phần mềm để ghi nhận các thời điểm phối giống, dự đoán thời gian sinh con, lịch sử thú y … Dữ liệu sẽ được xuất ra ở định dạng file *.rhp. Ngoài còn có thể backup dữ liệu thông qua điện toán đám mây.
Việc gắn cảm biến IoT (internet vật nuôi) đeo vào chân/ cổ con dê, có thể giám sát huyết áp, nhịp tim, tốc độ hô hấp, tiêu hóa, nhiệt độ và các chỉ số khác.
Đối với những trang trại nuôi dê sữa số lượng lớn. Máy vắt sữa không còn là thiết bị cầm tay mà cả một hệ thống Rotary Milking cho phép một giờ có thể lấy sữa lên đến 1300 con. Đây là hệ thống kết hợp sâu giữa tự động hóa và IT, biến nông trang thành một smart farm.
https://www.youtube.com/watch?v=p5swQObgpD8
Ở Việt Nam, việc sử dụng dàn vắt sữa tự động, Măng Đen là đơn vị tiên phong.
3. Công nghệ sinh học và công tác thú y
Vì sao công nghệ sinh học lại có mặt ở đây ? Enzym xử lý nền chuồng sẽ khử mùi hôi, sát khuẩn, hút ẩm, hạn chế sự phát triển mầm bệnh. Đặc biệt là nhóm vi khuẩn có lợi Bacillus subtillis, Lactobacillus, Streptococuss, Saccharomyces. Nhóm vi khuẩn này có thể hòa vào cám hay nước rỉ mật đường cho dê uống. Tăng được lợi khuẩn đường ruột, giúp tiêu hóa tốt và tránh được các bệnh đầy hơi.
Thú y rất quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe đàn dê. Những người có kiến thức về thuốc chữa bệnh sẽ có những đóng góp lớn trong việc giảm tỉ lệ tử ở dê con, hạn chế bệnh tật ở dê trưởng thành. Tránh tình trạng lây lan bệnh tật trong chuồng. Hiện nay, người chăn nuôi dê ở Việt Nam được trang bị các kiến thức khá đơn giản về thuốc men.
Dự kiến năm 2021, CỘNG ĐỒNG PHÁT TRIỂN CHĂN NUÔI DÊ VIỆT NAM sẽ có một buổi họp mặt offline nhằm trao đổi với các chuyên gia, bác sỹ thú y xử lý bệnh tật trên con dê. Thời gian và địa điểm cụ thể sẽ được thông báo sau.
4. Giống vật nuôi có năng suất và chất lượng cao
Đây là chủ thể mấu chốt trong chăn nuôi áp dụng công nghệ cao. Những con giống cho tỷ lệ nạc thành cao như giống Boer thuần chủng. Con giống chuẩn cho nhiều sữa Saanen/ Alpine / Nubian.
Hàng ngàn con giống chuẩn được nhập trực tiếp từ các nước có nền nông nghiệp phát triển do những đơn vị có tiềm lực kinh tế như trung tâm nghiên cứu dê thỏ Sơn Tây, trang trại Măng Đen, xí nghiệp Chăn nuôi An Phú … Vì lý do nào đó, họ chưa thể hiện tốt là những đơn vị hàng đầu trong việc cung cấp con giống chất lượng cao đến tay bà con nông dân. Thay vào đó, việc nhập lậu những con giống xấu, kém chất lượng, không có phả hệ đầy đủ từ các nước Thái Lan, Cambodia, Laos làm cho nền chăn nuôi dê tụt hậu so với thế giới.
Từ bốn phân tích trên có thể nói ngành chăn nuôi dê VN còn phải xa lắm mới đạt được kỳ vọng “công nghệ cao”, “4.0”. Tuy nhiên, giới truyền thông dùng những mỹ từ đó để khích lệ các hộ chăn nuôi dê âu cũng là một điều đáng khen ngợi.
P/S: Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả khi đụng đến Luật công nghệ cao 2008 / Quyết định số 192018QĐ-TTg của thủ tướng chính phủ / Quyết định số 738-QĐ-BNN-KHCN ngày 14-03-2017 bộ trưởng bộ nông nghiệp phát triển nông thôn.
Comments
Post a Comment